Tình trạng nói lắp thường xảy ra chủ yếu ở trẻ em, nhưng trong nhiều trường hợp người lớn vẫn có thể mắc phải bệnh nói lắp. Bệnh nói lắp có thể được điều trị bằng các liệu pháp luyện ngữ âm.
Đang xem: Nói lắp khi căng thẳng
1. Nói lắp là gì
2. Triệu chứng của bệnh nói lắp
3. Nguyên nhân gây ra bệnh nói lắp
4. Biến chứng của bệnh nói lắp
5. Điều trị bệnh nói lắp
1. Bệnh nói lắp là gì?
Nói lắp (tên tiếng Anh là Stuttering) là tình trạng rối loạn ngữ âm bao gồm các vấn đề đặc trưng và thường gặp về sự liền mạch và trôi chảy khi đang nói. Người nói lắp biết rõ mình muốn bày tỏ điều gì, nhưng lại không truyền đạt một cách trôi chảy khi nói. Chẳng hạn như họ hay kéo dài một từ, âm tiết nguyên âm hay phụ âm, hoặc có thể họ sẽ dừng lại đột ngột khi đang nói vì có một từ hay âm tiết khó phát âm.
Nói lắp thường xảy ra ở trẻ nhỏ đang trong quá trình tập nói. Trẻ nói lắp có thể do ngôn ngữ và cách nói của trẻ chưa bắt kịp được suy nghĩ của bản thân. Nhiều trẻ có thể bỏ qua được tật nói lắp này khi đã nói hoàn chỉnh.
Tuy nhiên trong một số trường hợp, nói lắp có thể theo trẻ đến tuổi trưởng thành và gây khó khăn cho trẻ khiến trẻ kém tự tin và khó giao tiếp với mọi người xung quanh.
Cả trẻ em hay người lớn bị nói lắp có thể được chữa trị bằng các liệu pháp luyện ngữ âm, dùng thiết bị điện tử hỗ trợ cho việc nói trôi chảy hơn hay liệu pháp nhận thức hành vi.
_____________________________
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
BÁC SĨ TƯ VẤN QUA ĐIỆN THOẠI: 19001246
_____________________________
2. Các dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng của bệnhnói lắp
Các triệu chứng của tật nói lắp có thể kể đến:
Khó khăn khi phải nói một từ khó, một câu hay một đoạnKéo dài một từ hay phát âm từ đó quá lâuLặp lại từ,nguyên âm hay phụ âmNói đứt quãngThường hay phát ra từ “um” nếu như đang chuẩn bị nói một từ khó phát âm tiếp theoCăng cứng cả mặt và ngừoi để phát âm được một từ nào đóHay lo ngại khi đang nói chuyệnHạn chế trong khả năng giao tiếp
Các vấn đề mắc phải khi nói lắp có thể đi kèm:
Chớp mắt liên tụcRung hàm hay rung môiGiật cơ mặtCo giật phần đầuNắm chặt tay lại
Tình trạng nói lắp có thể trầm trọng hơn khi người bệnh đang phấn khích, mệt mỏi hay áp lực hoặc bản thân thiếu tự tin. Các trường hợp khi nói trước một nhóm người hay giao tiếp bằng điện thoại có thể gây khó khăn cho người nói lắp.
Tuy nhiên, đa số trường hợp người nói lắp có thể nói một cách trôi chảy khi nói chuyện với bản thân hoặc cùng nói hay hát với một người khác.
_____________________________
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
BÁC SĨ TƯ VẤN QUA ĐIỆN THOẠI: 19001246
_____________________________
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Trẻ em trong độ tuổi từ 2 đến 5 tuổi thường dễ bị nói lắp. Đây có thể là hiện tượng thường có khi trẻ đang trong quá trình tập nói và có thể sẽ khỏi khi trẻ nói hoàn chỉnh. Tuy nhiên, một số trường hợp phải cần điều trị để giúp trẻ nói trôi chảy hơn.
Hãy gọi cho bác sĩ nhờ trợ giúp hoặc gặp bác sỉ chuyên về ngữ âm học để trao đổi khi tình trạng nói lắp:
Kéo dài hơn 6 thángXuất hiện cùng với các vấn đề về ngữ âm khácTrở nên thường xuyên hơn khi trẻ lớn hơnXuất hiện khi co cứng cơ hay tầm nhìn bị hạn chế khi đang nóiẢnh hưởng đến khả năng giao tiếp ở trường ,trong công việc hay giao tiếp xã hộiLàm cho bản thân thấy lo âu và tự ti khi buộc phải nói trong trường hợp cụ thểMạn tính ở người lớn
===
Bác sĩ tham vấn thông tin và hỗ trợ khám bệnh:
✍ Sài Gòn:Các bác sĩ Bv Tâm Thần HCM, Đại Học Y Dược, Đại học Phạm Ngọc Thạch
✍ Hà Nội: Viện Tâm Thần Bạch Mai- Đại Học Quốc Gia (khoa Y)- Đại Học Y Hà Nội.
✍ Đà Nẵng:Bệnh viện tâm thần Đà Nẵng.
☎Gọi điện tư vấn miễn phí và hẹn khám Bác sĩ:19001246
⌨CHAT FACEBOOK
===
3. Nguyên nhân gây ra bệnhnói lắp
Các nhà nghiên cứu cũng đang tiếp tục tìm hiểu về nguyên nhân gây ra vấn đề nói lắp. Sự kết hợp của các yếu tố sau đây như:
Dây thần kinh vận động bất thườngDi truyền
Nguyên nhân khác
Một số nguyên do như đột quỵ, chấn thương vùng đầu hay các rối loạn ở não bộ khác có thể khiến việc nói chậm lại hay lặp từ (nói lắp do yếu tố thần kinh – neurotic stuttering)
Việc nói trôi chảy có thể là nguyên nhân của một loại yếu tố bệnh stress khi quá áp lực hay hồi hộp làm cho người nói không thể trôi chảy được lời nói của mình.
Một nguyên nhân khác có thể nhắc đến là do vấn đề về shock tâm lý (psychogenic) thường không phổ biến lắm.
_____________________________
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
BÁC SĨ TƯ VẤN QUA ĐIỆN THOẠI: 19001246
_____________________________
Yếu tố nguy cơ mắc bệnhnói lắp
Nam giới thường dễ có tình trạng nói lắp hơn nữ giới. Các yếu tố có thể tăng nguy cơ nói lắp bao gồm:
Trẻ chậm phát triểnGia đình có người nói lắpCăng thẳng
4. Biến chứng và tác hại của bệnhnói lắp
Bệnh nói lắp khiến cho người bệnh không thể trình bày hay nói được trôi chảy ý nghĩ của mình. Điều đó là một nhược điểm rất lớn và khiến cho người bệnh gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống và công việc, nó cướp đi nhiều cơ hội của người bệnh.
Bệnh nói lắp cũng sẽ khiến cho bệnh nhân trở nên tự ti, không tự tin với bản thân, bệnh nhân không dám nói vì sợ chứng nói lắp của mình, từ đó dẫn đến nhiều bệnh tâm lý vàbệnh tâm thần khác nhưtrầm cảm.
Các vấn đề tâm lý mà nói lắp có thể gây ra là:
Khó khăn khi giao tiếp với mọi ngườiTỏ ra ngại ngùng và lo lắng khi nóiKhông thích hay từ chối công việc phải dùng giao tiếpBỏ lỡ các động xã hội, ở trường hay trong công việcBị bắt nạtThiếu tự tin về bản thân
_____________________________
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
BÁC SĨ TƯ VẤN QUA ĐIỆN THOẠI: 19001246
_____________________________
Tác hại của bệnh nói lắp là khiến bệnh nhân trở nên tự ti với bản thân
5. Các phương pháp điều trị bệnhnói lắp
Chẩn đoán
Việc chẩn đoán sẽ do bác sĩ chuyên khoa âm ngữ học kiểm tra và điều trị. Họ cũng sẽ là người giúp trẻ hay người nói lắp làm quen với việc nói ở nhiều môi trường và hoàn cảnh khác nhau.
Nếu bạn là người thân
Nếu bạn là người thân của trẻ nói lắp, bác sĩ sẽ:
Đặt các câu hỏi về tiền căn sức khỏe của trẻ, bao gồm thời gian trẻ bắt đầu nói lắp khi nào và nói lắp có thường xuyên xảy ra khôngHỏi bạn về các khó khăn trẻ gặp phải khi nói lắp là gì, như việc học ở trường hay mối quan hệ của trẻ với mọi ngườiTrò chuyện với trẻ, và hỏi trẻ có đọc to để phát hiện sự bất thường ở đâu hay khôngPhân biệt giữa việc lặp lại các âm tiết và phát âm sai hay gặp ở trẻ và việc nói lắp có phải là tình trạng kéo dài hay khôngLoại trừ các nguyên nhân khác gây rối loạn ngôn ngữ, như hội chứng Tourette
Nếu bạn là người trưởng thành bị nói lắp
Nếu bạn có tật nói lắp, bác sĩ sẽ:
Đặt các câu hỏi về tiền sử sức khỏe của bạn, về việc bạn nói lắp khi nào hay việc nói lắp có lặp lại thường xuyên khôngLoại trừ các nguyên nhân khác gây nói lắpMuốn biết về việc điều trị của bạn trước đó và tìm ra phương pháp phù hợp nhấtBiết thêm về tình trạng khó khăn bạn gặp phải khi nói lắpBiết thêm về tình trạng học tập của bạn, các mối quan hệ và các khía cạnh cuốc sống có khó khăn khi nòi lắp và cả áp lực của việc nói lắp
_____________________________
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
BÁC SĨ TƯ VẤN QUA ĐIỆN THOẠI: 19001246
_____________________________
Điều trị bệnh nói lắp bằng một số liệu pháp ngôn ngữ
Điều trị
Sau khi đã được chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị tốt nhất. Có rất nhiều phương pháp phù hợp cho trẻ và người lớn nói lắp. Và vì việc hiệu quả của các liệu pháp còn phụ thuộc vào từng cá nhân nên việc kết hợp là phương pháp tốt để áp dụng.
Việc điều trị có thể không loại bỏ hoàn các tật nói lắp nhưng các kỹ năng từ liệu pháp sẽ:
Nói chuyện lưu loát hơnViệc giao tiếp trở nên hiệu quả hơnTham gia được các hoạt động ở trường , ở nơi làm việc hay hoạt động xã hội
Một vài phương pháp có thể kể đến bao gồm:
Liệu pháp ngôn ngữ: Giúp bạn cách nói chậm lại và để ý đến các từ nói lắp. Bạn sẽ bắt đầu bằng việc nói thật chậm và từ từ tăng tốc độ nói lênSự dụng các thiết bị điện tử: Các thiết bị điện tự sẽ hỗ trợ bạn để giúp bạn giảm tốc độ nói lại và điều chỉnh các lỗi phát âm của bạn.Liệu pháp nhận thức hành vi: Sẽ giúp bạn nhận dạng và thay đổi lối suy nghĩ tiêu cực khi nói lắp, qua đó giúp bạn giảm nhẹ áp lực, lo âu và lấy lại sự tự tin bản thân.Tương tác giữa cha mẹ và con cái: Sự hỗ trợ từ gia đình là chìa khóa giúp trẻ đối mặt với việc nói lắp. Tuân theo chỉ dẫn của các bác sĩ là các hiệu quả nhất đễ hỗ trợ cho con bạn.Thuốc: Một vài loại thuốc có thể hỗ trợ cho việc nói lắp chứ không hoàn toàn chữa trị khỏi được.
_____________________________
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
BÁC SĨ TƯ VẤN QUA ĐIỆN THOẠI: 19001246
_____________________________
Biện pháp tự khắc định
Nếu bạn có con bị nói lắp, các điều sau có thể giúp bạn:
Hãy lắng nghe trẻ thật kỹChờ đợi để trẻ có thể phát âm được từ đang cố gắng nóiSắp xếp thời gian để nói chuyện với trẻNói chậm, không gấp gápThay đỗi vai trò nói và ngheHọc cách bình tĩnhĐừng cố gắng chú ý đến vấn đề nói lắp của trẻ hằng ngàyĐộng viên hơn là chê tráchChấp nhận trẻ khi trẻ nói lắp
Giao tiếp với mọi người
Gia đình có người bị nói lắp có thể liên hệ với một gia đình khác cũng có người bị tình trạng tương tự, thành lập ra các nhóm hỗ trợ để đưa ra lời khuyên và giải pháp đối mặt với các vấn để mà nhiều người chưa biết đến.
Xem thêm: Nhạc Trong Phim Thoát Ế Chưa Em Hd Vietsub, Xem Phim Thoát Ế Chưa Em Tập Full Vietsub
Để điều trị bệnh nói lắp, bạn nên đến gặp bác sĩ để có được lựa chọn tốt nhất cho bạn.Bạn có thể liên hệ đặt khám với các bác sĩ của Hello Doctor chúng tôi để nhận được sự hỗ trợ và giúp đỡ qua số điện thoại 1900 1246.