GH VN Giáo Phận Chủng Viện Thông Báo Suy Niệm Thời Sự Thượng Hội Đồng Phụng Vụ Đức Tin Mục Vụ Đời Tu Sứ Vụ Media Vatican Khác Tư Liệu Khác
LÀM CHỦ BẢN THÂN VÀ TẠO MỘT CUỘC SỐNG ĐẦYÝ NGHĨA
Nữ tu Marie Thécla Trần Thị Giồng,CND-CSA
“Chỉ khi nào chúng ta hiểu được giá trịvà ý nghĩa cuộc sống, thì ta mới thực sự có được niềm vui sống.” (Lưu Dung)
“Giúp người trẻ tập luyện các đức tínhnhân bản, đặc biệt tính trung thực, ý thức công bằng, lương tâm ngay thẳng,tinh thần trách nhiệm… Tập sống chung và làm việc chung với tinh thần liên đới,quảng đại, vị tha; mở các lớp kỹ năng sống về nhận diện giá trị bản thân, trưởngthành tâm lý và tính dục, phát triển tương quan hài hòa với mọi người.” (Thư chung của HĐGMVN 10/2019)
Cuộc đời mỗi ngườihàm chứa biết bao giá trị tiềm ẩn, bao ý nghĩa cao đẹp. Điều quan trọng vẫnlànghệ thuật khám phánhững“viên ngọc quý chôn giấu, trong thửa ruộng”đời mình. Có người biết tìm cách để tậu cho được nó. Có người hời hợt, chỉ thấynhững vẻ sần sùi, hay bùn đất bao quanh viên ngọc mà thôi!
Có lẽ một trongnhững thao thức lớn của mỗi người, đặc biệt các phụ huynh và các bạn trẻ là làmsao nhận ra những giá trị thật trong cuộc đời, và có đủ nghị lực để tìm kiếm, đểtheo đuổi và để dựng xây. Giá trị cuộc sống muôn mặt, nhưng có những điều thậtcơ bản, đem lại chất lượng cho đời sống chúng ta:Ý nghĩa. Phải, một cuộc đời có ý nghĩa khác với một cuộc đời hạnhphúc.
Đang xem: ý nghĩa của việc làm chủ bản thân
Hạnh phúc, có ngườixem đó chỉ là một cánh hoa nở, là kết quả của một tiến trình dài vun vén, làmchủ bản thân và vượt qua bản thân… Nếu hạnh phúc chỉ như một cánh hoa nở rộ thìnó mong manh và ngắn ngủi lắm vì hoa đâu có nở mãi trong đời mình hoặc có hoanào nở mà không tàn? Nếu có, đó chỉ là hoa giả mà thôi.
Cuộc đời có ýnghĩa thì khác. Cuộc đời có ý nghĩa đem lại những “lý do” cho những hành động. Như người trồng hoa cảm thấy vui với cáiý nghĩ tại sao mình trồng hoa, tại sao lại là loại hoa này, tại sao lại trồngnơi này và lúc này, trả lời được hai chữTẠI SAOgiúp chúng ta phần nào sống ý nghĩa của những việcmình làm. Niềm vui đã khởi sự từ lúc manh nha trồng hoa, niềm vui còn tiếp tụctrong việc tại sao tôi phải chăm bón cho cây tươi tốt, tại sao tôi phải tỉacành cắt ngọn. Niềm vui còn ở trong sự khám phá mỗi ngày hoa, lá lớn lên, thaysắc đổi màu.Ý nghĩa cuộc đời là tìm lời giải thích về những việc mình làm,làm với ý thức, với tự do và làm với hết sức mình vì mình đã chọn, đã biết cáilý của những chọn lựa và hành động của mình.
Mỗi người đặt ýnghĩa đời mình trên nhiều lãnh vực khác nhau:Tình yêu, sự nghiệp, gia đình, khám phá, phục vụ, thực hiện ước mơ, đạtđến một giá trị…Thật ra, những điều có lẽ vô nghĩa hay thường tình đốivới người này lại có thể rất có giá trị đối với người khác. Ví dụ một thanh niên có thể thích làm một quânnhân để bảo vệ tổ quốc, nhưng có thanh niên khác tìm cách chạy chọt để khỏi vàoquân ngũ. Có người xem việc sống ngay thẳng, trung thực là một giá trị, trái lạicó kẻ thấy rằng thẳng ngay chẳng có nghĩa gì, miễn sao đạt được điều mình muốn!
Khi thực hiện đượcước mơ hay sống theo giá trị mình muốn, người trẻ sẽ thấy đời mình có ý nghĩa.Những gì có giá trị thường mang tính tích cực. Nó nâng tinh thần lên cao, đem đếncho con người sự hài lòng, thanh thản, và niềm vui; một thứ niềm vui thanh tao,nhẹ nhàng, tiềm tàng và sâu lắng, không xáo động nhưng dai dẳng không để lại dichứng hoặc có “phản ứng phụ”.Tuynhiên, những gì có giá trị thường không dễ có được. Nó đòi hỏi trả giá bằng cốgắng, kiên tâm, bằng hy sinh và tự chủ…
Không phải hạnhphúc nào cũng phát xuất từ những gì có giá trị. Hạnh phúc có thể làm cho lòngphấn khởi và bay bổng nhưng cũng không thiếu những điều có thể đem lại hạnhphúc tạm bợ. Như cái vỏ ngọt của một quả đắng, như một liều á phiện, hạnh phúccó thể đưa người dùng lên cao, ngất ngây trong giây lát nhưng cái vị mà nó đemlại về sau thì khó mà nuốt nổi.
Ví dụ một người rất hạnh phúc vì đã có một việclàm sau bao năm vất vả học hành. Có người cảm thấy hạnh phúc khi mua được mộtchiếc xe gắn máy sau nhiều năm tháng tiết kiệm. Cũng có những người hạnh phúcvì vừa trả được một mối thù hoặc vừa kiếm được một số tiền lớn do mánh mung đemlại. Có những đôi bạn trẻ chưa có đủ thời gian tìm hiểu hay chỉ mới biết nhauđã trao gởi thân xác để rồi nếm những quả đắng không thể nào quên. Hạnh phúcmong manh, chóng qua. Hạnh phúc đích thật thường “chắt lọc từ nỗi đau…” nghĩalà hạnh phúc thật chỉ đạt được từ nỗ lực, từ cố gắng và phải trả giá bằng thờigian, bằng khổ nhọc và hy sinh… Nhưng có bạn trẻ không đủKiên nhẫnđể chờ, để đợi, để xây đắp,mà chỉ thích ăn quả non, vậy làm sao tránh được vị chua, vị chát…
Thử hỏi với mộtngười lương tâm còn nhạy bén, sau khi trả được thù rồi hay kiếm được nhiều tiềnrồi, lòng mình sẽ cảm thấy như thế nào? Đôi bạn trẻ kia rồi sẽ ra sao nếu sauđó không được cưới nhau hay có một “nhóc con” không chờ, không đợi mà lại ra đờihay bị vướng một thứ bệnh truyền nhiễm? Nhiều người cảm thấy rất thoải mái và hạnhphúc sau những ngụm rượu hay khói thuốc, sau những ngày lang thang làm theo ýmuốn riêng… Hạnh phúc có thật đấy, nhưng khó mà tránh khỏi những hệ quả đaulòng và mất mát.
Còn sống có ýnghĩa thì khác. Có người tìm ý nghĩa đời mình trong một phát minh hữu ích cho đờinhư một số nông dân đã tự sáng chế ra máy tuốt lúa hay cải tiến cây ăn tráithêm ngon, thêm ngọt và thêm quả…Những gì góp ích lớn, nhỏ cho đời đã là có ýnghĩa rồi.Không cần phải lớn lao như phát minh của các nhà bác học,hy sinh của các vị anh hùng hay các tác phẩm của những nhà đại trí thức đâu!
Bạn trẻ đầy nhiệthuyết, dấn thân vào những việc giúp đỡ người khác trong nhiều lãnh vực và nhiềumức độ khác nhau, không quản ngại công lao, khó nhọc để góp phần cho người khácbớt khổ hoặc thêm vui, đó là sống có ý nghĩa. Tận tụy lo cho mẹ cha hay cho nhữngai không cửa không nhà, đau khổ thể xác hoặc tinh thần, hiến máu nhân đạo, tìnhnguyện tham gia chiến dịch “Mùa hè xanh” làm công tác xoá mù, góp phần xây dựngcộng đồng… là đem lại ý nghĩa cho cuộc đời mình và bao cuộc đời khác nữa.
Cuộc đời đầy ýnghĩa không vì có đầy đủ về vật chất hay tình cảm, thành đạt hay giàu sang,lành mạnh hay tài năng. Cuộc đời đầy ý nghĩa chỉ khi ta tìm ra một giá trị,một lý giảicho những gì ta làm,ta sống hay đang trải qua.
Những bạn trẻthao thức về ý nghĩa đời mình thân mến, ý nghĩa không khó tìm, không đắt tiềnhay đòi hỏi một sự trả giá khá cao.
Ý nghĩa có thể tìm thấy trên nhiều lãnh vực,trong nhiều thời điểm và nơi nhiều cảnh đời khác nhau. Hãy tìm, bạn sẽ gặp.
Trong thực tế,thanh thiếu niên nhận ra niềm vui khi học hành, chơi banh, ca hát… và hàng chụcđiều thích thú khác. Điều cần chú ý đó là làm thế nào để sống hòa hợp giữa nhiềulãnh vực khác nhau, giữa các mục tiêu, tư tưởng, cảm xúc và hoạt động cũng nhưnhững năng lực nội tại. Quan trọng là dùng mọi sự như thế nào để có hiệu quảhay làm cho bản thân “LỚN LÊN” vàphát triển.
Khả năng yêuthích và thưởng thức những kinh nghiệm trong cuộc sống hằng ngày là cần thiếtnhưng cũng cần tránh những hao mòn tinh thần về lâu về dài. Nhiều bạn trẻ tìmthấy niềm vui trong hoạt động nhưng lạikhông tiết độ, sống thiếu kỷ luậtnêntiêu hao năng lực vào quá nhiều sinh hoạt gây mất sức hoặc những sinh hoạt vô bổvà tiêu cực.
Người trẻ khôngchỉ cần phải học để vui sống và còn tìm cách kiểm soát những gì tạo sự nhàmchán, thất vọng… Làm thế nào để chuyển bại thành thắng, làm cho những gì vônghĩa thành ý nghĩa và có ích?
Con người luôn cónhu cầu đi tìm ý nghĩa cho cuộc sống. Con người vượt xa các thụ tạo khác nhờ cóđời sống tâm linh. Chính đời sống tâm linh và tinh thần giúp chúng ta vượt quahoàn cảnh và tạo ý nghĩa cho hoàn cảnh. Chúng ta có thể gán cho sự vật một ý tưởngđể tạo ra những điều hữu ích hay gây hứng thú cho cuộc sống. Ta có khả năng biếnđiều tầm thường thành những gì có giá trị.
Những gì dệt nêncuộc đời chúng ta hôm nay và ngày maikhông phải là hoàn cảnh,mà chính là ý nghĩa mà chúng ta gáncho những hoàn cảnh mình đã trải qua.Ý nghĩa do niềm tin của chúng ta gán cho hoàn cảnh sẽ tạo ra sựkhác biệt giữa thái độ và quan điểm sống – lạc quan hay bi quan, buồn khổ hayvui sống. Chính niềm tin ảnh hưởng đến hệ thống miễn nhiễm trong cơ thể, ảnh hưởngđến tinh thần, sức khoẻ và định hướng cho hành vi. Niềm tin tích cực vào bảnthân giúp chúng ta sử dụng hết năng lực tiềm ẩn.
Khi tìm cách mởmang trí tuệ, chúng ta cũng mở tâm hồn. Hai yếu tố này phải hài hoà. Cuộc đời sẽcó ý nghĩa biết bao khi tâm hồn luôn tìm hướng về những điều thiện hảo và cácgiá trị như:Khoan dung, cam đảm,kiên trì, trung thực…với bản thân và người khác. Điều này giúp chúng ta sốngvà làm việc chung với những người có lối suy tư, hành động khác với mình hay nhữngngười mình không thích.
Tự tìm ra một ýnghĩa cho đời mình đó là hành trang vào đời. Một cuộc đời thành công hay thànhnhân cũng cần phải có ý nghĩa nữa, đó là yếu tố giúp cho cuộc đời thêm sung mãnvà ý vị.
Nỗi lo cho tươnglai, cho ngày maisẽ khôngcòn là nỗi bận tâm với những ai sống có định hướng, có mục tiêu và nhất là có ýnghĩa. Trái lại, dù sống thọ và giàu có sung túc mấy đi nữa mà thiếu vắng ýnghĩa và mục tiêu sống trong đời thì cuộc đời vẫn trống rỗng, bồn chồn khôngyên. Họa sĩ phim hoạt hình Ralph Barton đã trao lại cho chúng ta một kinh nghiệmsống qua bức thư được tìm thấy trên gối của ông trước khi ông lìa đời:
“Tôi đã gặp một ít khó khăn, có nhiều bạnbè, những thành công lớn; tôi đã cưới hết người vợ này đến người vợ khác, dọn hếtngôi nhà này đến ngôi nhà khác, đã từng đến nhiều quốc gia vĩ đại trên thế giới.Nhưngtôi chán ngán việc phải bàyra những thứ giúp ta lấp đầy hai mươi bốn giờ trong ngày.”
Người họa sĩ đóđã cố lấp đầy bằng vật chất, bằng tình cảm, bằng quan hệ, bằng công việc… Ôngcó những thành công nhưng lòng vẫn luôn thấy trống vắng vì cuộc đời thiếu ýnghĩa.
Xem thêm: Slide Đào Tạo Nhân Viên Bán Hàng Archives, Kỹ Năng Bán Hàng Chuyên Nghiệp
Trong tác phẩm củamình Mitch Albom đã kể lại câu chuyện về Morrie, một nhà giáo dục cuối đời mắcmột căn bệnh gây đau đớn nhưng vẫn luôn tìm được ý nghĩa cuộc sống. Morrie đã từngnói:
“Có nhiều người trên đời này sống cuộc đờivô nghĩa. Họ dường như bị mê hoặc bởi những điều mà họ cho là quan trọng. Cáchduy nhất để làm cho cuộc sống có ý nghĩa là dành cuộc đời mình để yêu thương nhữngngười chung quanh, để tạo ra một điều gì đó có thể mang lạihạnh phúc và sự bình an trong tim”
Thật ra, ai cũngbiết rằng cuộc sống không phải luôn luôn hoàn hảo nhưng nó là kết quả của nhữnggì chúng ta tạo ra. Vì thế hãy cố gắng làm nó có giá trị, có ý nghĩa, đáng nhớvà đừng bao giờ để ai đó đánh cắp hạnh phúc mà mình đã nhọc công tạo ra.
Để trở thành một ngôi sao,bạn phải tự tỏa ánh sáng của riêng mình,đi theo con đường của riêng mình,và đừng lo lắng về bóng tối, bởi đó làkhi sao sáng nhất.(Khuyết danh)
Với người Kitô hữu,chúng ta cần phải trở nên một ánh sao. Các bạn an tâm vì chúng ta luôn có một ánhsao dẫn đường, một gương mẫu để noi theo đó làĐức Kitô. Ngài sẽ đồng hành và dẫn dắt các bạn tìm ra ý nghĩa của đờimình. Hãy chọn Ngài, tìm Ngài và nắm lấy tay Ngài mà bước vào tương lai. Vữngtin mà tiến bước vì:
“Đời có Chúa êm trôi êm trôi, Chúa dắt dìu con luôn luôn không thôi, có Chúa cùng đi con không đơn côi…”(Lời bài hát: Bao la tình Chúa)